در سرزمین من زنی از جنس آه نیست!

‌در سرزمین من زنی از جنس آه نیست
این یک حقیقت است که در برکه ماه نیست

این یک حقیقت است که در هفت شهر عشق
دیگر دلی برای سفر رو به راه نیست

راندند مردم از دل پرکینه عشق را
گفتند : جای مست در این خانقاه نیست

دنیا بدون عشق چه دنیای مضحکی ست
شطرنج مسخره ست زمانی که شاه نیست

زن یک پرنده است که در عصر احتمال
گاهی میان پنجره ها هست و گاه نیست

افسرده می شوی اگر ای دوست حس کنی
جز میله های سرد قفس تکیه گاه نیست

در عشق آن که یکسره دل باخت ، برده است
در این قمار صحبتی از اشتباه نیست

فردا که گسترند ، ترازوی داد را
آنجا که کوه بیشتر از پرکاه نیست

سودابه رو سپید و سیاووش رو سفید
در رستخیز عشق کسی رو سیاه نیست

عاشق واقعی

 

عاشق واقعی می خوام که قلبم را زیست کنه

عاشق واقعی می خوام که ذهنم را خوانش کنه

عاشق واقعی می خوام که جسمم را سیر کنه

عاشق واقعی می خوام که روحم را تماشا کنه

عاشق واقعی می خوام که عشقم را فهم کنه

عاشق واقعی می خوام که نگاهم را معنا کنه

 

متأثر از پستِ آهنگِ عربی اشکان ارشادی

خوشا عشق

خوشا عشقِ خوش آغازِ خوش انجام

همه ناکامی اما اصل هر کام

خوشا عشق و خوشا عهد خوش عشق

خوشا آغاز سوز آتش عشق

اگر چه آتش است و آتش افروز

مبادا کم که خوش سوزیست این سوز

چه خوش عهدیست عهد عشقبازی

خصوصا اول این جان گدازی

هر آن شادی که بود اندر زمانه

نهادند از کرانه در میانه

چو یکجا جمع شد آن شادی عام

شدش آغاز عشق و عاشقی نام

بتان کاردان خوبان پرکار

در آغاز وفا یارند وخوش یار

ولیکن از دمی فریاد فریاد

که عشق تازه گردد دیر بنیاد

نوای عشقبازان خوش نواییست

که هر آهنگ او را ره به جاییست

اگر چه سد نوا خیزد از این چنگ

چو نیکو بنگری باشد یک آهنگ

حکایت ماند بر لب نیم گفته

شکسته مثقب و در نیم سفته

غرض عشق است اوصاف کمالش

اگر وحشی سراید یا وصالش

 

وحشی بافقی 

 

زبان عشق

در زبان عشق، هوا همیشه معطر است.

در زبان عشق، واژگان همواره نرم و لطیف و مهربانند.

در زبان عشق، هرگز کسی با کسی به تندی سخن نمی گوید.

در زبان عشق، واژگان بوی خشونت،نفرت،کینه  و دشنامی نمی دهند.

در زبان عشق، قضاوت و سنجش راهی ندارند.

در زبان عشق، معیار و ارزش وجود ندارند.

در زبان عشق،احساسات وعواطف توصیفی و شرطی،اعتباری ندارند.

در زبان عشق؛ انسان ،گرگِ انسان نیست؛

بل که انسان؛

هم زبان ،هم دل ، هم سِرّ ، هم سَر و هم راهِ انسان است.

 

نظریه عشق 2(مثلث عشق)

دکتر ویکتورفرانکل،روانپزشک انسان گرا و پایه گذار مکتب معنا درمانی؛ عشق را براساس ماهیت درونی انسان به سه مرتبه تقسیم می‌کند:

1. عشق جنسی، 2. عشق روانی یا شهوی و 3. عشق روحانی.

 1- عشق جسمی(جنسی):

در این مرحله، عاشق در بیرونی‌ترین لایه ی وجودی معشوق، یعنی لایه ی جسمانی و غریزی او، نفوذ می‌کند و فقط در بند جسم و غریزه است.

فرانکل می‌گوید: «ما نشان می‌دهیم که چگونه انسان به‌عنوان عاشق، می‌تواند نسبت به ساختار چندلایه‌ای وجود آدمی واکنشی متفاوت نشان دهد؛ زیرا در آدمی سه لایه ی جسمانی، روانی روحانی وجود دارد ، در این حالت هم سه نگرش احتمالی موجود است. ابتدایی‌ترین نگرش، معطوف به خارجی‌ترین لایه (جسمانی) است. این لایه نگرش جنسی است. اتفاق می‌افتد که ظاهر جسمانی شخص دیگر (یار) از نظر جنسی تحریک‌ کننده باشد و این تحریک‌ کنندگی، سائق جنسی را در شخصی که از نظر جنسی مستعد است، به کار اندازد و مستقیماً بر موجودیت جسمانی او اثر گذارد در این صورت شخص در حالت هیجان جسمانی است».

2- عشق روانی (شهوی):

در این مرحله، عشق‌ورزی عاشق از مرحلة جسمی عبور می‌کند و در روان معشوق نفوذ می‌کند. فرانکل در این مورد چنین می‌گوید:

«یک گام بالاتر از عشق جنسی، نگره‌های شهوی نسبت به یار است. شخص مستعد عشق شهوانی به مفهوم ویژه کلمه «شهوی» ، فقط از نظر جنسی به هیجان نیامده است بل که اگر ما موجودیت جسمانی یار را به‌عنوان بیرونی‌ترین لایه ی او تصور کنیم، می‌توان گفت که عشق‌ورزی در این مرحله در لایه ی عمقی‌تر بعدی نفوذ می‌کند و وارد ساختار روانی یار می‌شود. این نوع عشق مشابه همان چیزی است که عامه مردم آن را «خاطرخواهی» می‌نامند و ما خاطرخواه ویژگی‌های روانی یار شده‌ایم. در این مرحله از عشق، دیگر شخص در حالت هیجان جسمانی صِرف نیست بل که هیجان روانی‌اش تحریک شده است. تحریک با روان ویژه (نه یگانه) یار و بهتر بگوییم با صفت‌های مَنِشی ویژه ی یار تحریک شده است. پس نگره ی شهوانی، نگره به خاطرخواهی، معطوف  به وجود روانی است اما این نوع عشق هم تا عمق وجود یار نفوذ نمی‌کند. نفوذ در عمق وجود یار با عشق روحانی است».

3- عشق روحانی:

در این مرحله از عشق، عشق‌ورزی از لایه‌های جسمانی و روانی معشوق می‌گذرد و در روح او نفوذ می‌کند؛ به‌گونه‌ای که عاشق صفات معشوق را پیدا کرده خود را فراموش می‌کند.

فرانکل می‌گوید: «عشق روحانی، تنها شیوه‌ای است که با آن می‌توان به اعماق وجود انسانی دیگر دست یافت و هیچ‌کس توان آن را ندارد که جز از راه عشق به جوهر وجودی انسانی دیگر راه یابد. عشق ورزیدن نشانه ارتباط یافتن با دیگری به‌عنوان شخصی روحانی است. جنبه ی روحانی عشق است که ما را یاری می‌دهد تا صفات اصلی و ویژگی‌های واقعی محبوب را ببینیم و حتی چیزی را که بالقوه در اوست و باید شکوفا گردد، درک کنیم». 

فرانکل معنویت را از ویژگی‌های انسان می‌داند و معتقد است که وجدان و عشق از رهگذر معنویت مایه می‌گیرند.  به عبارت دیگر، او یکی از راه‌های معنا بخشیدن به زندگی را درک و دریافتن فرد دیگری از راه عشق می‌داند که موجب می‌شود انسان از خود فراتر رود  و به این طریق درد و رنج خود را فراموش کند؛ کاری که خودش در زندان تجربه می‌کند. او در سخت‌ترین شرایط و در گرمای شدید آفتاب، در حین کار کردن، زمانی که از خستگی مفرط کلافه شده است، از خود فراتر می‌رود. به زنش فکر می‌کند و خود را در خانه می‌بیند. به گونه‌ای که تا غروب نه متوجه سختی کار می‌شود و نه درد و رنج و شدت گرما را بالای سر خود حس می‌کند.

 

برگرفته از:پزشک و روح

 

 

کوک کن سازت را

با تو ...

نزدیک می شدم

به حضرت پروردگار

در این کوچه های

خلوت آشنایی ...

بیا که رها شوم

از شب سرد و تاریک کابوس تنهایی ...

بخوان ...

با من این راه و رسم زندگانی را

کوک کن سازت را

که من خسته تر از تو ام ...

بنواز از ساز عاشقی ات

بر من بی کس و تنها ...

 

لا اله الا عشق

تو را به شعر سپردم و شعر را با عشق   

       سپرده ام به خدا (لا اله الا عشق)

                                  

تو از تلاوت گنـدم،تفأل سیبی 

توطعم شاخ نباتی به رمزِ"ری را"عشق!

                                                        

تو رقص بلخیِ شمسی،شب هزارویکم 

کشیده ای به نفس از دمِ مسیحا عشق

                                                    

سحر به ندبه نشستم که شعر تازه کنم 

به قدرِ سوره ی یلدا نوشته ام یا عشق

                                                    

من از قبیله کوچم،عبور را بلدم 

عبور می کنم از هرکه هر چه الا عشق                                                          

 

به جبر گوشه ی چشمت حساب پس دادم 

مرا به شعری سفارش بکن،ولی با عشق                                                 

 

 

م.ح.افشار

*  " ر ی ر ا" در لغت به معنای هشیار باش و آگاه باش است. اما در واقع نام پرنده ای کوچک ( کوچکتر از گنجشک) و خوش صدا در کوهستان و جنگل های مازندران است که صدایش را می توان شنید ولی خودش را نمی توان دید. افزون بر این نامی دخترانه است که در اشعار نیما یوشیج و سید علی صالحی به عنوان " معشوق انتزاعی" ( آنیمای درون) یاد شده است.

 

نظریه عشق1(مثلث عشق)

عشق مفهومی انتزاعی است و بدون شک تعریف آن با استفاده از واژه‌ها یکی از دشوارترین کارهاست. این درحالی است که حتی درباب ماهیت عشق هیچ نظریه مشترک و عموماً پذیرفته شده‌ای وجود ندارد. همیشه در زمینه عشق ابهام و سردرگمی‌هایی وجود داشته است. ازجمله عمده‌ترین نظریه‌های عشق توسط رابرت جی استرنبرگ ارائه شده است. در سال ۱۹۸۷ استرنبرگ نظریه‌ای ارائه داد که در آن عشق را به شکل یک مثلث تصور کرد. او می‌گوید که عشق مرکب ازسه بخش است: صمیمیت، شور و شوق (شهوت) و تصمیم/تعهد.

سه مولفه عشق در نظریه استرنبرگ

 

مولفه اول عشق: صمیمیت

هرچند این اصطلاح به تنهایی چندین معنی دارد، استرنبرگ آن را به عنوان احساساتی که نشانه نزدیک بودن است، در نظر گرفت. بنابراین صمیمیت جوهره عشق را تشکیل می‌دهد. استرنبرگ در تحقیقاتش به این نتیجه رسید که صمیمیت شامل ۱۰ عنصرمختلف در رابطه با شخص مورد علاقه است:

۱- میل به رفاه شخص مورد علاقه

۲- تجربه خوشحالی با او

۳- داشتن توجه زیاد به وی

۴- حساب کردن روی شخص مورد علاقه به هنگام نیازمندی

۵- داشتن درک متقابل

۶- درمیان گذاشتن مسائل شخصی

۷- دریافت حمایت عاطفی

۸- ارائه حمایت عاطفی

۹- برقراری رابطه صمیمانه با فرد مورد علاقه

۱۰- و ارج نهادن به وی

بنابراین صمیمیت عبارت است از احساس محبت و اظهار آن، علاقه، مراقبت، مسئولیت، همدلی و غمخواری نسبت به فردی که شخص او را دوست دارد. صمیمیت جنبه هیجانی و عاطفی دارد و نوعی احساس گرمی، محبت، نزدیکی، مرتبط بودن و در قید و بند طرف مقابل بودن در فرد ایجاد می‌کند.

مولفه دوم عشق: شور و شوق (شهوت(

دومین مولفه شامل شور و اشتیاق که مبتنی بر انگیزش‌های شهوانی و جذابیت‌های جسمانی است و شامل اشتغالات ذهنی مثبت نسبت به معشوق است. این بعد جنبه انگیزشی دارد.

مولفه سوم عشق: تصمیم/تعهد

این مولفه شامل تصمیم‌های خودآگاهانه و غیر خودآگاهانه‌ای می‌شود که فرد برای دوست داشتن دیگری اتخاذ و خود را متعهد به حفظ آن می‌کند. این حالت جنبه شناختی دارد و در بردارنده تصمیم کوتاه مدت و بلندمدت برای دوست داشتن و مراقبت از معشوق است. این بعد تصمیم گرفتن برای تعهد داشتن، حفظ و نگهداری از معشوق و رابطه طولانی مدت با اوست. این جزء شامل تصمیم گیری در این باره است که فقط با یک نفر باشد و شریک دیگری برای خود انتخاب نکند و این ارتباط را مهم‌تر از ارتباط با هر فرد دیگری تلقی کند.

 

انواع عشق در نظریه استرنبرگ

درواقع می‌توان دیدگاه استرنبرگ را به یک مثلث تشبیه کرد که همواره این ۳ عنصر در فرآیند عشق دخالت می‌کند. از نظر استرنبرگ سه بعد عشق به ندرت در فردی به طور مساوی جمع می‌شود و میزان وجود هر یک از ابعاد در روابط عاشقانه متفاوت است. همچنین عنوان می‌کند که مولفه‌های صمیمیت، شور و اشتیاق (شهوت) و تصمیم/تعهد در ترکیب با یکدیگر ۸ نوع متفاوت از عشق را به وجود می‌آورند که هر کدام ویژگی‌ها، محاسن و معایب خود را دارند اما برخی از انواع عشق با سطوح بالاتری از رضایتمندی همراه‌اند.

 

انواع عشق براساس مثلث عشق استرانبرگ

 

۱- فقدان عشق: زمانی است که ابعاد سه گانه عشق در روابط افراد بسیار کمرنگ است یا اصلاً وجود ندارد. مثل بسیاری از روابط رسمی که افراد مرتبط با یکدیگر دارند. اگر احساس شخص نسبت به شریک زندگی از این نوع باشد، این رابطه در معرض  خطر است.

۲- دوست داشتن: زمانی است که فقط عامل صمیمیت وجود داشته باشد و از دو بعد دیگر خبری نیست یا بسیار کمرنگ است. این نوع عشق، احساس ایجاد یک رابطه دوستی عمیق و حقیقی می‌باشد. در این حالت احساس دلسوزی، رفاقت، گرمی، مهر و علاقه و هیجانات مثبت وجود دارد. اما احساس شور و شوق (شهوت)  و تصمیم/تعهد وجود ندارد.

۳- شیفتگی (دلباختگی): در این نوع عشق بعد شور و شوق (شهوت) بر روابط افراد یا احساس یک فرد نسبت به دیگری حاکم است. یک حالت شدید شور و اشتیاق است که در آن فرد به شدت و به طور افراطی مجذوب شده، درحالی که تعهد و صمیمیت واقعی وجود ندارد. در این حالت فرد به صورت وسواس گونه از طرف مقابل شخص ایده آلی می‌سازد. در این نوع عشق درجه بالایی از برانگیختگی فیزیولوژی و روانی وجود دارد. این نوع عشق با وصل به معشوق به شدت پایان می‌پذیرد و ممکن است به تنفر تبدیل شود.

۴- عشق پوچ (تهی): در این نوع عشق فقط بعد تصمیم/تعهد وجود دارد و سایر ابعاد وجود ندارد یا بسیار کمرنگ است. به طور معمولی این نوع عشق در یک رابطه بلند مدت راکد وجود دارد که در آن زوج‌ها رابطه هیجانی و عاطفی متقابل را از دست داده‌اند و یا آنقدر با هم مانده‌اند که به همدیگر عادت کرده‌اند یا به علت ترس از بی کسی و یا به خصوص برای فرزندان با هم می‌مانند. همچنین این نوع عشق در ازدواج‌های از پیش ترتیب داده شده نیز دیده می‌شود.

۵- عشق رمانتیک: این نوع عشق ترکیبی از صمیمیت و شور و شوق است که بر اساس دو جنبه جذابیت فیزیکی و عاطفی استوار است. نوعی احساس نزدیکی، قرابت و پیوند بین دو زوج است. در این حالت اعتماد بسیار بالایی نسبت به همسر وجود دارد و به لحاظ عاطفی به شدت به او نزدیک است. در این نوع عشق خود افشایی بسیار بالاست و شخص بدون ترس از طردشدن، عقاید و افکار خود را با همسرش درمیان می‌گذارد و زمانی که افکار و احساس خود را برای طرف مقابل ابراز می‌دارد، حالت شور و شوق را در اوج خود تجربه خواهد کرد. با این حال به دلیل نداشتن بینش و تعهد، امکان تداوم این عشق اندک است و در صورتی که رابطه به علت ارضای نیازهای زوجین تداوم یابد به مرور زمان تعهد در روابط آن‌ها به وجود می‌آید.

۶- عشق رفاقتی: این نوع عشق ترکیبی از صمیمیت و تعهد است. یک رابطه دوستانه پایدار، طولانی مدت و متعهدانه که همراه با مقدار زیادی صمیمیت است. در این نوع عشق تصمیم بر آن است که شخص همسرش را دوست داشته باشد و به باقیماندن با او متعهد می‌باشد. این نوع عشق همراه با بهترین روابط دوستانه است  که رفتار شهوانی در آن نیست یا خیلی کمرنگ است و رفتار عطوفت ورزانه در آن دیده نمی‌شود. بسیاری از عشق‌های آرمانی که دوام یابد و پایدار شود، تبدیل به عشق رفاقت آمیز خواهد شد. این نوع عشق بین دو همکار که سال‌ها با یکدیگر کار کرده‌اند یا بین یک زوج که دارای فرزندانی هستند مشاهده می‌گردد.

۷- عشق ابلهانه: این نوع عشق، از ترکیب شور و شوق (شهوت) و تصمیم/تعهد به وجود می‌آید و صمیمیت درآن دیده نمی‌شود. زوجین صرفاً براساس حالت شور و شوق (شهوت) نسبت به هم متعهد هستند و رابطه صمیمانه و عاطفی عمیقی با همدیگر دارند. این حالت گردبادی از هیجانات است که زود فروکش می‌کند. استرنبرگ معتقد است دراین حالت افراد در نگاه اول عاشق یکدیگر می‌شوند و خیلی زود بدون اینکه همدیگر را بشناسند به داشتن یک رابطه طولانی متعهد می‌گردند. این عشق خیلی شدید و اغلب وسواس گونه است. فرد نمی‌تواند فکر خود را از او رها کند، شدیداً آرزو می‌کند به او نزدیک شود، او را لمس کند و با او در هم آمیزد و با این تخیلات به فرد حالت شوریدگی دست می‌دهد.

۸- عشق کامل (آرمانی:( این نوع عشق ترکیبی از سه حالت صمیمیت، شور و شوق (شهوت) و تصمیم/تعهد است. در این حالت فرد همسر خود را به عنوان یک انسان دوست می‌دارد و به او احترام می‌گذارد، به او متعهد است و از طریق برقراری ارتباط درست با او احساس نزدیکی می‌کند. رفتار دوستانه، رفاقت آمیز، محبت آمیز و مراقبت آمیز خواهد داشت. روابط زناشویی همراه با تعهد به وفاداری و اوج لذت بدون احساس گناه تجربه می‌شود. استرنبرگ (۱۹۸۸) عنوان می‌کند رسیدن به این مرحله خیلی آسان‌تر از نگهداشتن آن است.

منبع

Sternberg, R. J. (1986). A triangular theory of love. Psychological review, 93(2), 

بزرگترین سرمایه انسان

بنویسید به دیوار سکوت،

عشق سرمایه ی هر انسان است؛

بنشانید به لب

حرف قشنگ

حرف بد وسوسه ی شیطان است؛

 

و بدانید که فردا دیر است؛

و اگر غصه بیاید امروز،

تا همیشه دلتان درگیر است؛

 

پس بسازید رهی را که کنون،

تا ابد سوی صداقت برود،

و بکارید به هر خانه گلی،

که فقط بوی محبت بدهد …

 

اکسیر عشق

 

من دریافته ام که دوست داشته شدن،هیچ

و اما دوست داشتن،همه چیز است

و بیش از آن بر این باورم که

آنچه هستی ما را پرمعنی و شادمانه می سازد

چیزی جز احساسات و عاطفه ما نیست

پس آنکس نیکبخت است که بتواند عشق بورزد